DSLR makinelerde deklanşör sayısı

Yazar: Gökhan Korkmazgil

DSLR fotoğraf makinenizle şimdiye kadar kaç fotoğraf çektiniz? Tozdan bile koruduğunuz, gözünüz gibi baktığınız makinenizin ne kadar ömrü kaldı? Ya da ikinci el bir makine almak üzeresiniz, bu makinenin kaç fotoğraf çekmiş olduğunu öğrenmek istemez misiniz?

Makinenin kaç fotoğraf çektiği, o makinenin ne durumda olduğu hakkında kesin bilgi vermez. Bununla birlikte ne kadar kullanıldığı hakkında fikir verebilir. Tıpkı ikinci el bir otomobil alırken kaç kilometrede olduğuna bakmak gibi. Deklanşöre bastığımızda harekete geçen perde makinemizin mekanik kısımları arasında ani hareketler yapan ve belirli bir yıpranma ömrü olan parçadır.  Bu nedenle makinelerimizin belirli bir beklenen perde ömrü vardır. Genellikle, profesyonel sınıf DSLR’lerde perde ömrü 150 bin çekimin üzerinde olur. Yarı profesyonel makinelerde bu sayı 100 binin üzerindedir. Giriş seviyesi DSLR makinelerde perde mekanizmasının 50 binin üzerinde bir çekim sayısına dayanması beklenir. Başlangıçta 50 bin, 100 bin çok büyük sayılar gibi görünebilir, ama düşündüğümüzde bir fotoğrafçının bu sayıyı birkaç senede geçmesi işten bile değil. Böyle olduğunu öğrenince insanın deklanşördeki parmağı biraz ağırlaşıyor, değil mi? Ne de olsa artık film masrafı olmayınca çekebileceğimiz fotoğraf sayısının sonsuz olduğunu sanıyorduk! Kullandığımız otomobilin 100 bin kilometre ömrü olduğunu öğrensek, bizim de 95 bin kilometre yapmış olduğumuzu fark etsek neler hissederdik?
Peki, biz bu sayıyı nasıl öğrenebiliriz? Çoğu makine üreticileri, deklanşöre basılma sayısını makinenin kendisinin sayarak bir bilgi halinde fotoğraf dosyalarına işlemesini sağlamışlardır. Bu bilgi EXIF verileri arasında saklanır. Makine üreticileri, perde sayısı bilgisini EXIF verileri arasına, ilk bakışta kolayca görülmeyecek biçimde gizlemişlerdir. EXIF verilerini okuyabilen basit yazılımlar bu “gizli” bilgiyi gün ışığına çıkarırlar.

Belli başlı üreticilerin DSLR makinelerinde perde sayısını nasıl öğrenebileceğimize bakalım:

Nikon ve Pentax:
Bu iki marka perde sayısı bilgisini EXIF verileri arasında saklar. Bu bilgiyi öğrenmek için ilk gereksindiğimiz şey JPG formatında yeni çekilmiş bir fotoğraf ve Opanda IExif ya da PhotoMe gibi basit bir programdır. Yani bir fotoğraf çeker ve fotoğraf içine gömülmüş bilgiyi yazılım yoluyla inceleriz. Başka bir yol olarak, JPG veya RAW olsun fark etmez, fotoğrafı www.myshuttercount.com gibi bir siteye upload ederek oradan sonucu okuyabiliriz.

Canon:
Durum biraz farklıdır. Canon perde sayısı bilgisini EXIF verileri arasında saklamaz. Ancak ücretsiz bir program olan EOS Info ile perde sayısı kolayca öğrenilebilir. Aslında EOS Info hemen hemen bütün DSLR makinelerde işe yarar.

Olympus:
Canon gibi, Olympus da perde sayısı bilgisini EXIF içinde saklamaz. Fakat Olympus gövde kullanıcıları için perde sayısını öğrenmenin biraz farklı bir yolu vardır: Makineyi açın. Bellek kartı kapağını açın. “Play” ve “OK” düğmelerine aynı anda basın. Ayar tekerinde sırasıyla yukarı, aşağı, sola ve sağa basın. Deklanşöre tam olarak basın. Son olarak, ayar tekerinde yukarıya basın. Karmaşık, ama gizli bilgi ne de olsa!

Sony:
Maalesef, tüm Sony kullanıcıları için perde sayısını öğrenmenin bilinen bir yolu yok. Opanda IExif, EOS Info gibi programları ya da myshuttercount adresini deneyebilirsiniz, ancak işe yarayacağının garantisi yok. Makine başlangıçtan beri sizdeyse, her 10 binde bir fotoğraf dosyası adlandırmasında başa döndüğünden kaç kez sıfırlandığına bakarak tahminde bulunabilirsiniz. Unutulmaması gereken bir nokta da, eğer makine firmware denilen yazılım ile update edilmişse perde sayısı sıfırlanmış olacaktır.
Perdenize uzun ömürler, size keyifli çekimler dileklerimle…